XXVIII Sind Tiere weniger wert als Menschen? Auxilium
Alle Subjekte sind orange, alle Prädikate gelb hinterlegt.
Alle Konjunktivformen sind unterstrichen.
Alle AcI sind [eingeklammert].
«Quid de bestiis cogita-s, Chryse?», roga-t Lucius.
«Quibus ut servis ut-i-mur,
sed numquam libertas eis da-tur.
Similes sunt nobis:
Oculos, ora, vocem habe-nt, voluptatem pet-u-nt, dolorem vita-nt ut homines.
Tamen multos eorum occid-i-mus,
ut corpora ed-a-mus.
Lice-t-ne nobis bestias occidere
an id scelus puta-s?»
«Primus non es,
qui hoc tecum cogita-s, Luci.
Narra-b-o tibi de philosopho clarissimo.
Olim Crotone vix-it Pythagoras,
qui fug-erat e patria Graeca a tyrannis.
Cum a caelo remotus habitare-t,
mente deos adi-it et ea,
quae oculis corporis non vide-ntur,
oculis animi spectav-it.
Turbam doce-ba-t rerum causas et leges stellarum,
ut homines intellegere-nt naturam mundi et deorum.
Primus imperav-it,
ne bestiae in mensis ponere-ntur:
‹Audite,
cum deus os move-a-t!
Vera can-a-m.
Omnia muta-ntur, nihil mori-tur.
Ea,
quae mori vide-ntur,
in corpore novo nasc-e-ntur.
Animi nostri morte care-nt;
ab alio corpore in aliud corpus transe-u-nt.
Itaque vos doce-o,
ne scelera terribilia faci-a-tis,
ne ora sanguine pollu-a-tis corpora edentes,
quae animos parentum, fratrum, amicorum habuisse possint.
Memoriā tene-te aetatem,
quae aurea voca-tur:
Tellus, optima matrum, hominibus da-ba-t omnia.
Tum sine timore bestiae inter homines viv-eba-nt,
feliciter aves per caelum vola-ba-nt,
feliciter pecus in herbis lud-eba-t.
Primus,
qui bestiam occid-it,
ut corpus eius edere-t,
iter fec-it sceleri.
Lice-t bestias periculosas occidere,
sed numquam corpora eorum edere.
Impium est id animal occidere,
cui ipse cibos ded-isti.›»
Wortangaben
an oder — aetas, aetatis f das Zeitalter — edere, edo essen — mens, mentis f der Geist — mensa der Tisch — pecus, pecoris n das Vieh — polluere, polluo beschmutzen — sanguis, sanguinis m das Blut — tellus, telluris f die Erde
Ortsangaben
Croto, Crotonis f Kroton, griechische Stadt in Süditalien
